تاثیر خرید اسباب بازی زیاد بر کودک

یکی از مهمترین فعالیت های کودکان بازی کردن است. بازی کردن به کودکان کمک می کند تا مهارت های خود را افزایش دهند و از زندگی لذت ببرند. ابزارهای مهم بازی، اسباب بازی ها هستند که باعث می شوند کودکان از بازی خود لذت ببرند.

اما خرید اسباب بازی هم اصول خود را دارد. خرید اسباب بازی زیاد برای کودکان، می تواند اثرات منفی داشته باشد؛ البته اثرات مثبت هم دارد اما تاثیر منفی و مخرب آن به مراتب بیشتر است. بهتر است ابتدا اثرات مثبت و سپس اثرات منفی آن را بررسی کنیم تا به یک نتیجه کلی برسیم.

اثرات مثبت خرید زیاد اسباب بازی برای کودکان:

1- سرگرمی: اسباب بازی های زیاد کودکان را تا ساعتها سرگرم نگه می دارد و آنها می توانند اوقات فراغت خود را با اسباب بازی ها پر کنند.

2- تنوع: وقتی اسباب بازی ها زیاد باشند مطمئنا تکراری نیستند بلکه از تنوع زیادی برخوردارند. همین تنوع زیاد اسباب بازی ها به کودکان کمک می کنند تا علایق و مهارت های جدیدی کشف کنند.

3- تجربیات جدید: اسباب بازی های زیاد می توانند به کودکان کمک کنند تا تجربیات جدیدی به دست آورند و به این ترتیب دنیای اطراف خود را بهتر بشناسند.

باید توجه داشت که تاثیرات مثبت خرید اسباب بازی زیاد را زمانی می توان مشاهده کرد که اسباب بازی ها به طور مناسب انتخاب شوند و مورد استفاده قرار گیرند. مثلا اگر اسباب بازی ها متناسب با سن و توانایی های کودک انتخاب شوند، می توانند به رشد و پرورش او کمک کنند. همینطور، اگر کودکان به طور فعال با اسباب بازی های خود بازی کنند و چیزهای جدید یاد بگیرند و تجربه های جدید به دست آورند، تاثیرات مثبت خرید اسباب بازی زیاد، بیشتر قابل مشاهده خواهد بود. اما برعکس این موضوع نیز امکان دارد؛ یعنی اگر اسباب بازی ها به طور نامناسب انتخاب و استفاده شوند، تاثیرات منفی خواهند داشت. مثلا انتخاب اسباب بازی های خشونت آمیز، منجر به رفتارهای پرخاشگرانه و ناهنجار در کودکان می شود. یا اینکه اگر کودکان منفعلانه با اسباب بازی های خود بازی کنند و از آنها فقط برای سرگرمی استفاده شود، کمتر شاهد تاثیرات مثبت خرید اسباب بازی زیاد خواهیم بود.

حال به بررسی تاثیرات منفی خرید زیاد اسباب بازی برای کودکان می پردازیم و سپس نکاتی را برای جلوگیری از این تاثیرات عنوان می کنیم:

1- کاهش خلاقیت: وقتی تعداد اسباب بازی های زیادی در اختیار کودک باشد، به خلاقیت و نوآوری روی نمی آورد؛ چون می تواند از اسباب بازی های آماده خود استفاده کند و نیازی ندارد که فکر کند وبه دنبال راه های جدیدی برای بازی باشد. به عنوان مثال، وقتی کودک چندین ماشین اسباب بازی داشته باشد، امکان دارد فقط آنها را به جلو وعقب هل بدهد. اما اگر کودک فقط یک ماشین اسباب بازی داشته باشد، امکان دارد راه های جدیدی برای بازی با آن پیدا کند؛ مثلا آن را به عنوان یک هواپیما یا قایق بکار ببرد. در اینجا کودکی که چندین ماشین اسباب بازی دارد، نیازی ندارد که به راه های جدید برای بازی کردن فکر کند. اما کودکی که فقط یک ماشین اسباب بازی دارد، خلاقیت به خرج می دهد تا از ماشین خود بیشترین لذت را ببرد.

2- افزایش حواس پرتی: کودکانی که اسباب بازی های زیادی در اختیار دارند امکان دارد حواس پرت شوند و تمرکز لازم را نداشته باشند. آنها معمولا از یک اسباب بازی به سراغ اسباب بازی دیگر می روند و به این ترتیب نمی توانند روی یکی از آنها تمرکز کنند و از هیچ کدام آنها لذت نمی برند.

3- افزایش توقعات: داشتن اسباب بازی های زیاد ممکن است توقع کودکان را حتی نسبت به دیگران بالا ببرد. آنها ممکن است همیشه انتظار داشته باشند که از دیگران هدیه بگیرند و یا والدین مرتب برای آنها انواع دیگری از اسباب بازی ها را تهیه کنند و به این ترتیب به خواسته هایشان توجه شود. همین توقعات بالا می تواند باعث بروز مشکلاتی در کودکان شود: مانند پرخاشگری، نارضایتی و رفتارهای نامناسب دیگر.

4- افزایش بی نظمی: کودکانی که اسباب بازی های زیادی دارند ممکن است در اتاق خود بی نظمی ایجاد کنند، چون آنها نمی توانند اسباب بازی های خود را مرتب در جای خود قرار دهند و همین مسئله علاوه بر بی نظمی در اتاق باعث مصدومیت کودکان یا اسباب بازی ها می شود.

5- افزایش مصرف گرایی: کودکان با توجه به تبلیغات و خرید زیاد اسباب بازی ممکن است فکر کنند که برای خوشحال بودن نیاز به خرید یک اسباب بازی جدید دیگر دارند؛ در صورتی که این کار باعث افزایش مصرف گرایی و نارضایتی در کودکان می شود.

به طور کلی، کودکانی که اسباب بازی های زیادی در دسترسشان است ممکن است کمتر به خلاقیت و نوآوری روی بیاورند، حواس پرت شوند، نسبت به دیگران پرتوقع شوند و در اتاق خود بی نظمی به وجود آورده و مصرف گرایی را در پیش گیرند.

نکاتی برای جلوگیری از تاثیرات منفی خریدن زیاد اسباب بازی برای کودکان:

• به نیازهای کودک توجه کنید: اینکه کودک از یک اسباب بازی خوشش آمده دلیل آن نیست که به آن نیاز دارد. در خرید اسباب بازی برای کودکان باید به نیازهای واقعی آنها توجه شود.
• به علایق کودک توجه کنید: پیشنهاد می شود بجای اینکه اسباب بازی هایی را خریداری کنید که فکر می کنید کودکتان دوست خواهد داشت، به علایق او توجه کنید. یعنی اسباب بازی هایی را تهیه کنید که کودک شما را در همان حال که از آن لذت می برد به چالش نیز می کشد.
• در انتخاب اسباب بازی، کودک خود را مشارکت دهید: اجازه دهید کودکتان در انتخاب اسباب بازی جدید مشارکت داشته باشد. با این روش به کودک خود کمک می کنید که به اسباب بازی خود بیشتر علاقه مند شود و احساس کنترل بیشتری داشته باشد.
• اسباب بازی های قدیمی را اهدا کنید: اگر کودک شما از اسباب بازی های قدیمی به هر دلیل مثلا زیاد بودن تعداد اسباب بازی هایش استفاده نمی کند، آنها را اهدا کنید. این کار از دو جهت مفبد است؛ یکی اینکه به کودک شما کمک می کند تا ارزش اشتراک گذاری و کمک به همنوعان را یاد بگیرد و دیگری اینکه از انباشته شدن اسباب بازی ها و سردرگمی کودک برای استفاده از آنها جلوگیری می شود.

پس والدین باید در هنگام خرید اسباب بازی برای کودکان، تاثیرات مثبت و منفی آن را در نظر بگیرند تا از خرید اسباب بازی شاهد تاثیرات مثبت بیشتری باشند و تاثیر اثرات منفی را بر کودکان کاهش دهند.